سفر به اعماق دنیای لپ‌تاپ-بخش اول: آشنایی جامع با پردازشگرهای خانواده اینتل

آیا به دنبال خرید لپ‌تاپ جدید هستید؟ آیا نام‌ها و اعداد و ارقام بسیاری که در رابطه با پردازشگر، کارت گرافیک یا دیگر بخش‌های سخت‌افزاری لپ‌تاپ‌‌ها، شما را دچار سردرگمی کرده است؟ آیا درک تفاوت Core i7 و Core i5‌ برایتان تبدیل به معمای بزرگی شده است؟

همه ما تاکنون برای خرید یک کامپیوتر یا لپ تاپ جدید اقدام کرده‌ایم یا در آینده‌ای دور یا نزدیک، گذرمان به بازار شلوغ و درهم و برهم کامپیوترهای خانگی و لپ‌تاپ‌ها خواهد افتاد. بازاری که آنقدر در آن اصطلاحات جدید و غریب شنیده می‌شود که آدم بدون کمک یک کارشناس وارد، حتی جرات وارد شدن به آن را ندارد، چه برسد به خرید کردن. برای چیره شدن به این مشکل، می‌خواهیم شما را به آن آدم استاد خرید لپ تاپ تبدیل کنیم.

در بخش اول شما را با پردازنده‌ها با زبانی ساده و به دور از توضیحات پیچیده آشنا خواهیم کرد. اما این بار قصد داریم تجربه راه پر پیچ و خم و پر از اصطلاحات ناآشنایی که توسط تولیدکنندگانی پردازشگر همچون AMD و Intel برای ما تهیه شده است را با هم طی کنیم. با ما همراه باشید تا شما را به طور کامل با پردازشگر لپ تاپ‌ها آشنا کنیم و به شما بگوییم معنای ساده آن همه صحبت غریب از کدها و خانواده‌های مختلف پردازشگرها چیست! Core i7 و Core i5 چیست و چه تفاوت‌هایی با هم و با دیگر پردازنده‌های بازار دارند؟ مدل‌های مختلف Core i7 را چگونه تشخیص دهیم.

پردازنده‌های موبایل یا همان پردازنده‌های قابل حمل (منظور از موبایل, پردازنده‌های سری M اینتل است که برای ابزارهای قابل حمل مانند لپ تاپ طراحی شده‌اند و اشاره به تلفن‌های هوشمند نیست)، رقابت خود را بر سر فضای اشغال شده توسط پردازشگر، وزن و فرای همه این‌ها مصرف انرژی همراه کرده‌اند. ما در این مقاله از تکنولوژی‌هایی همچون Turbo Boost که کارآیی را افزایش و مصرف انرژی را کاهش می‌دهند، سخن خواهیم گفت و با زبان ساده برایتان تفاوت بین 32 نانومتر و 45 نانومتر را شرح خواهیم داد و خواهیم گفت که این اعداد علاوه بر فضای اشغال شده پردازشگر بر روی مادربورد که باعث افزایش یا کاهش فضا می‌شود، در ویژگی‌های دیگری همچون کاهش گرما و میزان مسافتی که اطلاعات ناچار به طی نمودن آن هستند و در یک کلمه کارآیی موثر هستند.

چند سال پیش بود که دو تولید کننده اصلی پردازشگر، یعنی AMD و Intel به پیچیدگی که در نامگذاری و کدگذاری پردازشگرهایشان ایجاد شده بود و شناخت آن را ناممکن کرده بود، پی بردند. به همین خاطر چند سالی می‌شود که این دو شرکت تصمیم به تغییرات اساسی در سیاست نامگذاری محصولاتشان نموده‌اند. به صورت خیلی ابتدایی، پردازشگرهای این دو شرکت به سه دسته "خوب، بهتر و بهترین"  تقسیم می‌گردد. در مورد اینتل بیایید بی پروا صحبت کنیم: اینتل بازار پردازشگرها را تحت سلطه خود قرار داده است. آمارها در سال‌های اخیر از نمایش قدرتمند این غول تولیدات سخت افزار در بازار خبر می‌دهند. اینتل از اواخر سال 2009 و ابتدای سال 2010 خانواده بزرگ intel Core را معرفی نمود. این خانواده شامل سه زیر مجموعه بزرگ یعنی Core i5، Core i3 و Core i7 می‌گردند. بر اساس تعریف اینتل، این سه خانواده به ترتیب معرف محصولات با کیفیت: «خوب، بهتر و بهترین» هستند.

این دسته بندی ابتدایی، به خوبی خود می‌تواند برای شما کافی باشد، اما دست نگه دارید، چه کسی می‌گوید لزوما تمامی مدل‌های Core i7 بهتر از تمامی اعضای خانواده Core i5 است؟ خیر! اینگونه نیست و پاسخ سوال هم در یک موضوع نهفته است! هیچ یک از خانواده‌های Core اینتل از بین نخواهند رفت و ما دیگر هیچگاه شاهد Core i9 یا نابود شدن Core i3 نخواهیم بود. بلکه مشخصات و امکانات جدید در هر نسل به خانواده Core i7 اضافه می‌شود و ممکن است امکانات نسل‌های قدیمی Core i7 به نسل‌های جدید Core i5 منتقل شود. بدین ترتیب ممکن است ما در خانواده Core i5 پردازشگری داشته باشیم که به لحاظ قدرت و امکانات با یک مدل قدیمی Core i7 برابر و یا حتی قوی‌تر و بهتر باشد.

در ادامه بحث اگر بخواهیم پای خانواده‌های قدیمی‌تری همچون Core 2 و Core 2 Duo را به مقاله بکشانیم، به قدری مطلب طولانی می‌شود که شاید کاربرد خود را برای شما که دیگر با آن پردازشگرها در لپ تاپ‌های جدید سر و کار ندارید، از کف بدهد. بنابراین ادامه مبحث پردازشگرهای اینتل را را تنها بر روی خانواده Core متمرکز می‌نماییم.

 نکاتی ابتدایی و ساده ولی مهم برای آشنایی با پردازشگرهای اینتل

 چیزی که پردازشگرهای خانواده Core i را به لحاظ کارآیی و سرعت از باقی پردازشگرها متمایز می‌نماید، تنها سرعت و قدرت این پردازشگرها یا هسته‌های واقعی و مجازی بیشتر نیست، بلکه حتی همکاری نزدیک و یکپارچگی با ویندوز 7 و حالا نسخه جدید این سیستم عامل یعنی Windows 8 نیز در کارآیی آن‌ها موثر بوده است.

امروزه، غالب پردازشگرها با چند پردازشگر اطلاعات یا به اصطلاح چند "هسته" تولید می‌گردند. مثلا یک پردازشگر دو هسته‌ای، یک تراشه است که دو بخش پردازشی اطلاعات را که از هم مجزا کار می‌کنند و می‌توانند اطلاعات جداگانه و نامرتبط یا مرتبط را پردازش نمایند، در خود جای داده و میزبانی می‌کند. امروزه، غالبا از پردازشگرهای دو یا چهارهسته‌ای در پردازشگر لپ‌تاپ‌ها استفاده می‌شود و باقی مدل‌ها چندان فراگیر نیستند.

x86 platform : شما چه از یک لپ‌تاپ معمولی با برند ناشناخته استفاده کنید یا یک مک بوک اپل در کیف خود به این ور و آن ور حمل نمایید، پردازشگر اصلی آن یا توسط AMD تولید شده است یا اینتل! این پردازشگرها هر دو از معماری مخصوصی که از سال 1970 تاکنون مرسوم بوده است با نام x86 بهره می‌برند. x86 توسط اینتل و براساس معماری پایه CISC طراحی شده است و در واقع AMD بابت استفاده از آن، گواهی مربوطه را از اینتل دریافت کرده است. این معماری پای ثابت تمامی لپتاپ‌هایی است که در بازار مشاهده می‌کنید. 

هسته‌های پردازشی چیست؟ 

هر هسته می‌تواند یک فرمان، یا مجموعه‌ای از فرامین را در آن واحد و به صورت همزمان اجرا کند. بیاید به این شکل بحث را آسان‌تر کنیم. یک خط لوله از میان هر هسته گذر می‌کند که در این لوله اطلاعات جاری می‌شود. قطر این لوله‌ها به قدری زیاد است که هر بار میزان بسیار زیادی از اطلاعات در آن‌ها منتقل می‌گردد. هر چه هسته‌های شما بیشتر باشد، شما خط لوله‌های انتقال اطلاعات بیشتری دارید و بدین ترتیب لپ تاپ شما بهتر می‌تواند چندین فرمان همزمان یا مولتی تسکینگ را اجرا کند.

Hyper-Threading چیست؟

حالا با یک نام غریب دیگر با نام تکنولوژی Hyper-Threading برخورد می‌کنیم. این تکنولوژی چکار می‌کند؟ حقیقتش را بخواهید این تکنولوژی سیستم شما را گول می‌زند. بدین صورت که با شناساندن هسته‌های مجازی به سیستم، تعداد هسته‌های اصلی و واقعی شما را دو برابر نمایش می‌دهد و دو برابر شدن هسته‌های واقعی به معنای قرار گرفتن دو خط لوله اطلاعاتی و انتقال اطلاعات بیشتر به سیستم و در نهایت سرعت و کارآیی بیشتر است. مثلا پردازشگر شما دو هسته واقعی و دو هسته منطقی دارد، اما در هنگام پردازش اطلاعات سیستم شما پردازشگر را چهارهسته‌ای تشخیص می‌دهد و بنابراین با در اختیار داشتن چهار خط لوله اطلاعاتی، حجم اطلاعات انتقالی به پردازنده افزایش یابد و هر هسته در واقع کار دو هسته فیزیکی را شبیه سازی می‌کند و در نهایت طی الگورتیم پیچیده و خاصی سرعت پردازش موازی اطلاعات افزایش می‌یابد.

البته بازی به اینجا ختم نمی‌شود. فعال بودن و قابلیت استفاده از این تکنولوژی در پردازنده‌ شما، تضمینی بر آن نیست که بتوانید از آن در تمامی برنامه‌ها استفاده نمایید. در واقع در زمانی که  تعداد زیادی برنامه را با یکدیگر اجرا می‌کنید یا در برنامه‌های خاصی که نیاز به انتقال یکباره سیل عظیمی از اطلاعات همچون فوتوشاپ دارند، از این تکنولوژی استفاده می‌شود.

45 یا 65 نانومتری به چه معناست و چه کاربردهایی دارد؟

وقتی مدار اصلی یک پردازنده براساس ترانزیستورهای درون آن طراحی می‌شود، این مدار تا جای ممکن کوچک شده و یک طرح از آن ترسیم می‌شود تا در نهایت توسط دستگاه‌های تولید نیمه هادی تولید گردد. پردازنده براساس آن تولید اینتل از سال 2008 با تولید پردازشگرها با لیتوگرافی 45 نانومتری تولید پردازشگرهای 65 نانومتری را متوقف نمود. این اعداد نمایشگر اندازه ترانزیستورها در پردازشگر هستند. (همانطور که می‌دانید پردازشگرها شامل میلیون‌ها ترانزیستور هستند). جدا از کاهش سایز تراشه که عموما کاهش مصرف انرژی و مصرف بهینه را به همراه دارد، این پردازشگرهای 45 نانومتری با هسته‌های کوچکترشان فضای کمتری را اشغال نموده و فضا برای المان‌های دیگر را ایجاد می‌کنند. این فضای اضافی عموما می‌تواند برای قرار دادن تکنولوژی‌ها و الحاقات دیگر به پردازشگر باشد.

در نهایت یک قانون کلی در زمینه لیتوگرافی وجود دارد، اگر یک پردازنده با معماری یکسان را در نظر بگیرید، هرچه لیتوگرافی ساخت آن کوچک‌تر باشد، دمای ایجاد شده و مصرف انرژی در آن کمتر است و سرعت انتقال اطلاعات در پردازنده و متقابلا سرعت پردازش در آن افزایش می‌یابد. پس در یک پردازنده یکسان لیتوگرافی 14 نانومتری به مراتب بهتر از 45 یا 22 نانومتری است.

حالا به حافظه Cache می‌رسیم! حافظه‌ای فوق سریع و کوچک که درون خود پردازنده قرار دارد و معمولا اطلاعاتی که پردازنده مدام به آن‌ها نیاز دارد به جای ذخیره در حافظه رم در این حافظه قرار می‌گیرند. این اطلاعات مثلا آخرین داده‌های مورد پردازش هستند که در صورت لزوم با سرعت هر چه بیشتر به پردازشگر منتقل می‌شوند. شما در لپ تاپ معمولا با سه سطح حافظه کش روبرو هستید: L1 , L2 و L3 . به صورت عمومی، حافظه کش L1، کوچکترین و سریعترین حافظه است و داده‌های مهم‌تر در آن قرار می‌گیرد. L3 بین دو هسته پردازشگر به اشتراک گذاشته می‌شود در حالی که L1 و L2 به هر یک از هسته‌های پردازشی اختصاص داده می‌شود. در بعضی از مدل‌های پردازشگرهای Core i3 و Core i5 اینتل یک پردازنده گرافیکی و کنترلر حافظه نیز اضافه شده است.

ویژگی‌های تخصصی پردازشگرهای اینتل به زبان ساده: 

تمامی تولیدات جدید خانواده Core i اینتل که در نوت‌بوک‌ها و لپ‌تاپ‌ها به کار گرفته می‌شوند، ویژگی‌های ثابتی را به عنوان ارکان اصلی با خود همراه دارند. از جمله این ویژگی‌ها، می‌توان به پشتیبانی از حافظه رمDDR3 اشاره کرد. DDR 2 دیگر در غبار گذشته‌ها دفن شده است، اغلب آن‌ها از تکنولوژی 32 نانومتر که در بخش قبلی به توضیح آن پرداختیم بهره می‌برند و از بلو-ری و درگاه انتقال اطلاعات eSATA پشتیبانی می‌کنند.

ذخیره انرژی یکی دیگر از نکات برجسته در بخش حرفه‌ای و تخصصی پردازشگرهای این خانواده است. در اغلب اوقات، لپ‌تاپ‌ها قادر به خاموش کردن بخش‌های بلااستفاده خود هستند تا انرژی کمتری از آن‌ها صرف شود. اما مشکل اینجاست که عملکرد آن‌ها در این زمینه چندان قابل قبول نیست. اما از روزی که ویندوز 7 پای به خانه‌های کاربران گذاشته، قضیه اندکی متفاوت شده است. همکاری تنگاتنگ مایکروسافت و اینتل در تولید و طراحی ویندوز هفت سبب شده است تا این کاهش انرژی به شیوه دیگری اجرا شود. در واقع، ویندوز هسته‌های پردازشی را هنگامی که به آن‌ها نیاز ندارد به استراحت دعوت می‌کند و زمانی که به آن‌ها نیازمند است آن‌ها را دوباره فرا می‌خواند. این همکاری باعث می‌شود که هم مصرف انرژی کاهش پافته و هم کارآیی آن افزایش یابد.

Intel Turbo Boost Technology

یکی دیگر از ویژگی‌های جذابی که سری Core i اینتل با خود به کامپیوترها آورده، تکنولوژی Turbo Boost است. با کمک این قابلیت زمانی که یکی از هسته‌ها برای اجرای فرامین یا فرمان پردازشی به قدرت بالایی نیازمند است، مثل زمانی که قصد تبدیل یک فایل آهنگ در آیتونز را دارید، هسته‌های دیگر در حالی که در حالت استراحت هستند بخشی از قدرت پردازشی خود را در اختیار تک هسته‌ای که پردازش را بر عهده دارد، می‌گذارند. به طوری که ممکن است فرکانس یک هسته در این حالت تا 75 درصد افزایش پیدا کند. در واقع در این حالت پردازنده بصورت موقت اورکلاک می‌شود و تا وقتی که حجم اموری که پردازنده درگیر آن است کاهش یابد و امور سریع‌تر پردازش شوند.

Intel HD Graphics with Dynamic Frequency

این قابلیت تقریبا عملکرد مشابهی را که توربوست برای پردازشگر اصلی انجام می‌دهد در کارت گرافیک یکپارچه شده در پردازشگر اصلی انجام می‌دهد. همانطور که می‌دانید بعضی از پردازشگرها یک کارت گرافیک برای پردازش گرافیکی در کنار پردازنده اصلی خود دارند که این دو پردازشگر در یک تراشه مجتمع شده‌اند. در مقاله کارت گرافیک به صورت مفصل‌تر به کارت‌گرافیک‌های یکپارچه شده خواهیم پرداخت.

این عملکرد زمانی اتفاق می‌افتد که سیستم شما در حالت Thermal headroom اندک است (یعنی پردازش‌ها چندان باعث بالا رفتن دمای سیستم نشده‌اند.) GPU شما در این حالت، قابلیت گرافیکی سیستم شما را برای اجرای فرامین سنگین افزایش می‌دهد. این موضوع در تمامی سیستم‌هایی که پردازشگر و کارت گرافیکی اینتل در آن یکپارچه شده‌اند مشاهده می‌شود.

Intelligent Power Sharing

IPS یکی دیگر از تکنولوژی‌هایی است که وقتی به آن نگاه می‌کنید، به هوش و نبوغ مهندسین اینتل پی می‌برید. این تکنولوژی جایی است که دو تکنولوژی قبلی Turbo Boost و HD Graphics DF با یکدیگر ادغام می‌شوند و یک راه حل جدید برای به اشتراک گذاری قدرت پردازشی به وجود می‌آورند. حالا ثمره این کار چیست؟ همانطور که می‌دانید هر جفت پردازنده اصلی و پردازنده گرافیکی نقش پردازشی در سیستم را برای امور ایفا می‌نمایند. حالا در پردازشگرهایی که CPU و GPU در آن‌ها یکپارچه شده است، قابلیتی با کمک Intelligent Power Sharing اضافه شده است که زمانی که یکی از این دو در حالت بلااستفاده باشند و دیگری به قدرت بیشتری برای پردازش نیازمند باشد، میزانی از قدرت پردازشی خود را در اختیار یکدیگر قرار دهند. البته تنها یک محدودیت وجود دارد که آن هم مربوط به میزان گرمای تولید شده است و این سیستم تا جایی که دمای سیستم اجازه می‌دهد، کارساز است. به هر صورت ثمره این تکنولوژی، کارآیی بیشتر سیستم شما بدون افزایش دمای آن است.

پردازشگرهای گرافیکی یکپارچه شده با پردازشگر اصلی (Integrated Graphic)

اینتل بخاطر تجهیزاتی همچون پردازشگر گرافیکی که در کنار پردازشگرهای اصلی‌اش در یک تراشه قرار می‌گیرند معروف است. این تراشه‌ها اغلب در لپ‌تاپ‌های ارزان قیمت‌تر که از کارت گرافیک مجزا بهره نمی‌برند یا کارت گرافیک قدرتمندی ندارند استفاده می‌گردد. همچنین این تراشه‌ها را اغلب با نام Intel GMA می‌شناسند. در این نوع لپ‌تاپ‌ها شما نمی‌توانید انتظار بازی‌ کردن با عناوین گرافیکی روز را از پردازشگرتان داشته باشید. در واقع این کارت گرافیک‌هایی که به صورت یکپارچه با پردازشگر اصلی در یک تراشه مجتمع گشته‌اند برای اجرای فرامین ساده آفیس، تماشای فیلم و وبگردی و استفاد‌ه‌هایی که به قدرت‌ کمتری نیاز دارد استفاده می‌شود. البته GPU مجتمع با CPU در پردازنده‌های جدید سری Sandy Bridge یا Haswell اینتل آنقدر قوی‌ شده‌اند که بتوان انتظار اجرای برخی از بازی‌های یکی دو سال پیش را با رزولوشن و جزئیات کم تصویر از آنها داشت.

از سال 2010 و با معرفی مدل‌های 32 نانومتری از i3 و i5 و Core i7 با نام رمز Arrandale، اینتل هسته‌های گرافیکی و مموری کنترلر DDR3 را به صورت مستقیم در پردازشگرهایش استفاده نمود. هر چند هنوز هم این هسته‌های گرافیکی قدرت کافی را برای پردازش بازی‌ها یا فرامین گرافیکی سنگین ندارند، اما باز هم عملکرد بهتری نسبت به پردازشگرهای گرافیکی اینتل که بر روی مادربرد قرار می‌گرفتند، ارائه می‌کنند. از جمله این قابلیت‌ها توانایی بهتر در پخش ویدیوهای HD فیلم‌های بلو ری است. اول از پلتفرم x86 که نام آن را زیاد می‌شنوید شروع می‌کنیم.حال، می‌خواهیم در دریای پردازشگرهای اینتل شیرجه بزنیم و از جدیدترین و قدیمی‌ترین مدل‌های خانواده اینتل پرده برداری کنیم. اما قبل از آن باید نکاتی را برای شما از نام گذاری این پردازشگرها بگوییم تا به راحتی بتوانید مدل پردازشگرهای رنگارنگ اینتل را از یکدیگر تشخیص دهید.

امروزه با وجود اینکه پردازنده‌های مدرن علاوه بر CPU دارای GPU داخلی نیز هستند باز هم برخی از لپ‌تاپ‌ها به کارت گرافیک مستقل نیز مجهز می‌شوند تا قدرت پردازش گرافیکی سیستم ارتقاء یابد. اما حتی در این حالت نیز باز هم از پردازنده گرافیکی مجتمع با  CPU نیز استفاده می‌شود. در واقع سیستم بصورت هوشمند بین دو کارت گرافیک مستقل قدرتمند و پردازنده گرافیکی مجتمع با CPU سوییچ می‌کند، چراکه GPU درون پردازنده اصلی اگرچه قدرت کمتری نسبت به کارت گرافیک سیستم دارد، اما مصرف انرژی به مراتب کمتر نسبت به آن دارد. از این رو وقتی در حال انجام امور ساده از نظر گرافیکی هستید، مثلا در حال کار با مجموعه آفیس یا محیط ویندوز یا حتی ساخت نوت‌های موسیقی هستید، پردازش امور گرافیکی، توسط GPU درون پردازنده اصلی، انجام می‌شود اما وقتی قصد اجرای برنامه‌های سنگین گرافیکی یا بازی‌های ویدیویی را دارید، آنوقت کارت گرافیک اصلی پردازش امور را بدست می‌گیرد. این سویچ بین دو پردازنده گرافیکی بصورت آنی و بدون وقفه انجام می‌شود و کاربر اصلا متوجه آن نمی‌شود.

APU یا CPU، کدامیک در لپ‌تاپ من وجود خواهد داشت؟

هر چند مفهوم واحد پردازش مرکزی یا CPU سال‌هاست که برای شما تعریف شده است، اما این روزها AMD تعریف جدیدی را با نام APU به دنیای PC وارد نموده است. این مولفه جدید مخفف عبارت Accelerated Processing Unit به معنای واحد پردازشی تسریع شده می‌باشد. این مولفه در واقع همان ترکیب واحد پردازشی گرافیکی یا GPU با واحد پردازشی اصلی یعنی CPU است. در نسل‌های اخیر پردازشگرهای تولیدی این دو شرکت، هسته‌های گرافیکی با هسته‌های پردازشگر اصلی در یک تراشه جمع و ترکیب شده بودند, اما فقط AMD از عبارت APU برای پردازنده‌های جدید خود استفاده می‌کند. 

چگونه مدل پردازنده‌های اینتل را بخوانیم و آن‌ها را از یکدیگر تفکیک کنیم؟

در نگاه اول، شاید دیدن چندین عدد و حرفی که در کنار مدل پردازنده‌های هر دو شرکت نوشته می‌شود، به قدری گیج کننده و طولانی باشد که حتی احتمالا خریدار را دچار سردرگمی می‌کند. اما پشت تمامی این حروف و اعداد یک قانون ثابت قرار گرفته است که کار ما را برای شناسایی پردازنده آسان‌تر می‌نماید.

همانطور که گفتیم، محصولات اینتل در سه دسته Core i7، Core i5 و Core i3‌ قرار می‌گیرند. با گذشت هر سال، نسل جدیدی از هر یک از این سه دسته نیز معرفی و روانه بازار می‌شود. تاکنون چهار نسل از خانواده Core-i معرفی و در محصولات به کار گرفته شدند. برای اینکه سردرگم نشویم, مثال می‌زنیم. مثلا پردازشگر سری Core i7 خود دارای Core i7 نسل اول، نسل دوم و نسل سوم و چهارم است. این ترتیب برای دیگر پردازشگرهای خانواده Core-i نیز صادق است. مثلا Core i3 نیز به همین ترتیب به چهار نسل اول و دوم و سوم و چهارم تقسیم می گردد. حالا چطوری این‌ها را از روی نام پردازشگر متوجه شویم؟

نام گذاری این محصولات نیز با چهار حرف مشخص می‌شود. اولین حرف که در مثال پایین عدد 3 است، به معنای سومین نسل از پردازشگرهای Intel Core-i یا همان Ivy Bridge است. باقی حروف نمایانگر مدل خاصی از این نسل سوم هستند. باقی اعداد نیز مشخصات مدل را شامل می‌شوند. و آن را از باقی مدل‌های همرده مجزا می‌کنند. 

نسل‌های اول تا چهارم پردازنده‌های Core i اینتل با این نام‌ها شناخته می‌شوند:

• Arrandale -  نسل اول
• Sandy Bridge - نسل دوم
• Ivy Bridge -  نسل سوم
•  Haswell -  نسل چهارم

پس عدد اول بعد از Core i7 یا i5 یا i3 مربوط به نسل پردازنده است، پس از ان نیز عدد مربوط به مدل پردازنده در سری مربوطه درج می‌گردد، اما بخش بسیار مهم مربوط به حرف آخری است که در نام گذاری پردازنده‌ها اضافه می‌شود:

• M به معنای پردازشگرهای همراه که برای نوت‌بوک‌ها و لپ‌تاپ‌ها تولید می‌شود.
• U برای پردازشگرهای بسیار کم مصرف که در تولید اولترابوک‌ها تولید می‌شود.
• QM برای پردازشگرهای چهارهسته‌ای موبایل (واژه موبایل به معنای همراه است و اشاره لپ‌تاپ‌ها و نوت‌بوک‌ها و دستگاه‌های قابل حمل دارد)
• XM برای پردازشگرهای همراه قدرتمندتر از حالت‌های قبلی که برای لپ‌تاپ‌های بسیار قدرتمند تولید می‌گردد.

برای مثال پردازشگر فرضی intel Core i7-4567 M‌ به پردازنده مخصوص لپ‌تاپ (حرف M) این شرکت اشاره دارد که با تکنولوژی نسل چهارم (عدد چهار) یا هسول تولید شده و در زیرگروه پردازشگرهای i7 قرار می‌گیرد. به همین ترتیب intel Core i3-3567 M‌ به پردازشگر نسل سوم اینتل( Ivy Bridge)  که در زیرگروه i3 قرار می‌گیرد اشاره دارد.

نکته‌ای که در این بین وجود دارد، حرف E در کنار نام پردازشگر است. E مخفف کلمه Extreme‌ است و در پس محصولات این خانواده، هیولاهای پردازشی اینتل خفته‌اند. بدین ترتیب قوانین نام‌گذاری در مورد این خانواده صدق نمی‌کند و ممکن است نام گذاری در این خانواده‌ها اندکی متفاوت باشد.

پس همه پردازنده‌های Core i7 یک قدرت و بازده را ارائه نمی‌کنند. مثلا پردازنده Core i7 سری M قدرت به مراتب بالاتری را نسبت به پردازنده Core i7 سری U ارائه می‌کند، اما در عوض پردازنده سری U مصرف انرژی کمتر و طول عمر باتری بالاتری را ارائه می‌کند. همین موضوع در رابطه با پردازنده Core i7 مخصوص کامپیوترهای رومیزی نیز صادق است، آن پردازنده‌ها به مراتب قوی‌تر از پردازنده‌های سری M هستند. پس همه Core i7 ها از یک نسل نیستند و ممکن است هر کدام متعلق به نسل خاصی باشند و همچنین هر کدام از آن‌ها برای ابزاری خاصی طراحی شده‌اند.

اگر قدرت پردازش لپ تاپ برایتان اهمیت دارد باید بدنبال پردازنده‌ای باشید که حرف انتهایی آن به E یا حداقل M ختم شود و اگر طول عمر باتری برایتان مهم است بدنبال پردازنده سری U باشید.

آشنایی با تمامی پردازنده‌های اینتل موجود در لپ‌تاپ‌ها و نوت‌بوک‌ها:

Intel Core i3/i5/i7 – 4xxx | نسل چهارم پردازشگرهای Core-i با نام Haswell

اینتل نسل چهارم پردازشگرهای خود را با نام رمز هسول در ژوئن 2013 عرضه نمود. همانند نسل قبلی این پردازشگرها که با نام Ivy-Bridge شناخته می‌شد، این پردازشگرها با لیتوگرافی 22 نانومتر و Tri-gate تولید می‌گردند.

هر چند معماری هسول بر اساس همان آیوی بریج نسل قبلی می‌باشد، اما تغییرات عمده‌ای در آن وجود دارد. همانند افزایش ده درصدی کارآیی هر مگاهرتز و مصرف انرژی بسیار پایین! در کنار این‌ها تغییرات کوچکی نیز همچون کش سریع‌تر اعمال شده است. اینتل همچنین در این پردازشگرها تعداد واحدهای اجرایی را نیز افزایش داده است.

 

Intel Core i3/i5/i7-3xxx | نسل سوم پردازشگرهای خانواده Core i با نام Ivy Bridge

بعد از ارائه پردازشگرهای Sandy-Bridge نوبت به معماری Ivy-Bridge رسید تا خودی بنماید. هرچند این پردازشگرهای 22 نانومتری در سال 2011 معرفی شدند، اما از پردازشگرهای مخصوص دستگاه‌های همراه Ivy Bridge تا اواسط سال 2012 خبری نشد. عدد 3 نوشته شده بعد از نام Core-i در این پردازشگرها اشاره به همین نسل دارد.

در این پردازشگرها از ترانزیستورهای 3D یا Tri-gate استفاده شده است. این تکنولوژی سطح کانال‌های پردازشگر را تا سه برابر افزایش می‌دهد که در نتیجه الکترون‌های بسیار بیشتری می‌توانند عبور کنند. بر اساس گزارش خود اینتل، ترانزیستورهای سه بعدی 22 نانومتری Ivy Bridge به نسبت ترانزیستورهای 32 نانومتری Sandy-bridge می‌توانند کارآیی را تا 37 درصد افزیش و مصرف انرژی را نیز تا 50 درصد کاهش دهند.

در بخش گرافیکی نیز, پردازشگرهای Ivy Bridge به استفاده از خط تولید کارت‌های گرافیکی Intel HD 4000 ادامه می‌دهند. این GPU یکپارچه شده با پردازشگر اصلی، از قدرت چند برابری به نسبت خط تولید HD 3000 بهره می‌برد.

در مدل‌های سری Intel Core i3 از خانواده Ivy Bridge ما با دو هسته پردازشی بدون تکنولوژی Turbo Boost روبرو هستیم، بنابراین بدون کمک این تکنولوژی‌ها فرکانس و سرعت پردازشگر ثابت و از پیش تعیین شده باقی خواهد ماند. در استفاده‌های روزانه وجود تکنولوژی Hyper-Threading سبب شده است تا سرعت مالتی تسکینگ در فرامین عادی روزانه مثل مرور وب افزایش می‌یابد. QuickSync نیز در سرعت‌بخشیدن به تبدیل فایل‌های مدیای شما به یکدیگر نقش موثری ایفا می‌نماید. اگر شما کاربری با استفاده‌های خیلی زیاد نیستید، بنابراین پردازنده‌های این خانواده که با کارت‌های گرافیک خود اینتل یکپارچه شده‌اند می‌تواند شما را در انجام امور روزانه به خوبی همراهی و یاری کند.

در مدل‌های سری Core i5 از خانواده Ivy Bridge ما باز هم با دو هسته پردازشی به همراه تکنولوژی‌های Turbo Boost و پشتیبانی از HyperThreading همراه هستیم.

پردازنده‌های این سری همانند Core i3 در همین خانواده (Ivy Bridge) هستند با این تفاوت که به این سری تکنولوژی Turbo Boost نیز افزوده شده است و بدین ترتیب در صورت نیاز به پردازش سنگین به سرعت کلاک پردازشگر موقتا به صورت محسوسی افزوده می‌شود. بدین ترتیب کارایی سیستم در اجرای برنامه‌ها با یک یا هر دو هسته نسبت به Core i3 در همین خانواده افزایش یافته است. پردازشگر گرافیکی یکپارچه شده در Core i5 خانواده Ivy Bridge مشابه با همان پردازشگر گرافیکی به کار رفته در سری Core i3 است و از این بابت در اجرای بازی‌های گرافیکی عملکرد مناسبی ندارد. البته شاید بتوان با پایین آوردن میزان تنظیمات بازی‌ها را در کیفیت نامطلوب اجرا نمود اما برای اجرای بازی‌ها به شما توصیه می‌کنیم لپ‌تاپی که کارت گرافیکی جداگانه و مناسبی دارد خریداری نمایید و از کارت گرافیک یکپارچه شده با پردازشگر در این لپ‌تاپ صرف نظر نمایید.

در سری Core i7 از خانواده Ivy Bridge نیز ما با دو یا چهارهسته پردازشی روبرو هستیم که هر دو تکنولوژی Turbo Boost و Hyper-Threading را پشتیبانی می‌نماید. در این سری از خانواده Ivy Bridge، شما هر یک از مدل‌ها را که انتخاب نمایید، می‌توانید از چهار هسته یا دو هسته پردازشی بهره‌مند شوید. طبیعتا چهارهسته‌ای‌ها عملکرد بهتری دارند ولی از طرف دیگر انرژی بیشتری نیز مصرف می‌نمایند. در واقع این پردازشگر برای اجرای برنامه‌هایی که به چند هسته پردازشی مانند برنامه‌های سنگین گرافیکی یا بازی‌های گرافیکی توصیه می‌گردند. چرا که در این نوع فرامین تعداد هسته‌ها نقش موثری در حاصل کار شما دارد. البته این نکته را نیز خاطر نشان کنیم که هنوز هم برای دستیابی به قدرت معقول باید به فکر تهیه یک کارت گرافیک جداگانه باشید چرا که همچنان هسته گرافیکی یکپارچه شده با پردازشگر، قدرت چندانی در اینگونه فرامین ندارد.

Intel Core i3/i5/i7-2xxx | نسل دوم پردازشگرهای Core-i اینتل با نام Sandy Bridge

سندی بریج ادامه دهنده موفقیت‌هایی است که پردازشگرهای چهارهسته‌ای Clacksfield و دو هسته‌ای Arrandale با خود برای اینتل به ارمغان آورده بودند. در کنار برند Core-i عدد 2 دیده می‌شود که اشاره به دومین نسل از پردازشگرهای Core-i دارد. این پردازشگرها نیز از ترانزیستورهای 32 نانومتری به همراه نسخه جدید Turbo Boost 2 به همراه گرافیک یکپارچه در این پردازشگر است.

در این نوع پردازشگرها معمولا دو یا چهارهسته پردازشی تقسیم بندی می‌شوند و از تکنولوژی Turbo Boost و HyperThreading پشتیبانی می‌نمایند. پردازشگرهای این سری اقتصادی هستند و با قیمت کمتر نسبت به مدل‌های جدید خانواده Ivy Bridge بیشتر برای لپ‌تاپ‌های با قیمت کمتر به کار می‌روند.

از نظر پردازشگر گرافیکی یکپارچه شده این خانواده قابل برابری با مدل‌های Ivy Bridge در بازی‌های کامپیوتری و فرامین سنگین پردازشی گرافیکی نیستند ولی برای اجرای فایل‌های ویدیویی HD و فرامین ساده از این قبیل عملکرد مناسبی از خود به نمایش می‌گذارند. البته، در صورت وجود کارت گرافیک جداگانه دیگر نیازی به نگرانی در مورد پردازشگر گرافیکی موجود در پردازشگر اصلی این خانواده نیست.

Intel Core i7 | پردازنده‌های سری Core i7 با نام Clarksfield

پردازنده‌های موبایل Clarksfield دنباله‌ای برای پردازشگرهای Core i5 و Core i7 کامپیوترهای رومیزی هستند که از سرعت کلاک کمتر و در عوض، بیشترین سرعت تکنولوژی Turbo boost بهره‌مند است. این پردازشگرها از چهارهسته پردازشی به همراه یک DDR3 مموری کنترلر که با حافظه کش L3 ترکیب شده است بهره می‌برند. عملکرد و کارآیی چهارهسته پردازشی این خانواده به نسبت چهارهسته‌ای‌های خانواده‌های قدیمی‌تر همچون Core 2 بهتر است.

Intel Core i3 / i5 / i7 | پردازشگرهای سری Core i با نام Arrandale

پردازشگرهای خانواده Arrandale نیز از هر سه مدل Core i3، Core i5 و Core i7 را شامل می‌شوند. این پردازنده‌ها دو هسته پردازشی با ترانزیستورهای 32 نانومتری دارند. تراشه‌های این خانواده در مدل‌های رده بالا از تکنولوژی Hyper-Threading وTurbo Boost بهره‌ می‌برند. DDR3 memory controller و کارت‌های گرافیک تولید شرکت اینتل نیز با این تراشه‌ها یکپارچه شده‌اند. این پردازشگرها از مصرف مناسبی بهره می‌برند. مدل‌های دارای مصرف پایین این شرکت که با پسوند UM یا LM شناخته می‌شوند از کارآیی ضعیف‌تر و به طبع میزان مصرف انرژی کمتری استفاده می‌کنند.

Intel Atom for Tablets | پردازشگرهای اینتل برای تبلت‌ها

این پردازشگرها که به صورت سیستم‌های تک تراشه‌ای و با GPU شرکت Imagine Tech با نام PowerVR SGX همراه شده‌اند, از مصرف انرژی بسیار اندکی بهره می‌برند. از این تراشه‌ها اغلب در محصولات هیبریدی همچون تبلت‌های HP Envy و Acer Iconia W510استفاده شده است.ویژگی اصلی این پردازشگرها در آن است که مصرف انرژی آن‌ها مشابه تراشه‌های ARM ولی با پشتیبانی از پلتفرم x86 است که سبب می‌شود پردازشگر از قدرت اجرای برنامه‌های پلتفرم ویندوز کامپیوترهای معمولی بهره‌مند باشد.

 

در نهایت اگر بخواهیم بحث را خلاصه کنیم اگر قصد خرید لپ تاپ با پردازنده اینتل را دارید بهتر است بدنبال مدلی باشید که مجهز به پردازنده Haswell اینتل باشد، چرا که در این نسل مصرف انرژی به میزان قابل ملاحظه‌ای کاهش یافته و از طرفی قدرت پردازش گرافیکی نیز به مراتب بهبود یافته است. اگر قدرت پردازنده و متقابلا سرعت اجرای دستورات در لپ تاپ مهم‌تر از طول عمر باتری است بهتر است به سراغ پردازنده سری M بروید و اگر طول عمر باتری در اولویت اول شما قرار دارد باید یک اولترابوک با پردازنده سری U تهیه کنید.